Dart na igrzyskach – wielka szansa czy nierealna fanaberia?

Program igrzysk olimpijskich od wielu lat wzbudza wiele kontrowersji i prowokuje dziesiątki dyskusji. Ostatnimi czasy największa burza dotyczyła pomysłu usunięcia zapasów – jednej z dyscyplin będącej w programie zmagań od początku nowożytnej ery igrzysk, ale także dyscypliny, która stanowiła jedną z najważniejszych jeszcze w czasach antycznych. Rezygnacja z dyscypliny o tak bogatej historii dla części obserwatorów ruchu olimpijskiego byłaby czymś haniebnym i niedopuszczalnym. Oznaczałaby jawną pogardę dla tradycji, która za sprawą wielu symboli (takich jak flaga olimpijska, znicz czy przysięga olimpijska) jest mocno akcentowana w trakcie każdych igrzysk.

Druga strona patrzy na kwestię inaczej – świat idzie naprzód, sport się rozwija, pojawiają się nowe dyscypliny, które zyskują popularność i przyciągają uwagę nowego grona odbiorców. A jak nowi odbiorcy, to większa oglądalność. Większa oglądalność to większy dochód z reklam, a w konsekwencji większy zysk.

Karta Olimpijska – instrukcja obsługi ruchu olimpijskiego

Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOL) działa w oparciu o Kartę Olimpijską. To dokument zawierający podstawowe zasady i przepisy dotyczące m. in. kwestii organizacji imprez, udziału sportowców, protokołu olimpijskiego, możliwych sankcji czy kwestii programu samych igrzysk.

Przez lata Karta Olimpijska zyskiwała nowe brzmienie. Dotyczyło to również wymagań, jakie dany sport musiał spełnić, aby móc uznawać go za sport olimpijski, a tym samym, aby móc go wziąć pod uwagę w momencie planowania programu igrzysk. Od 1949 do 2007 roku funkcjonowała zasada „powszechnego uprawiania” danego sportu. Regulacja zawarta w Karcie Olimpijskiej polegała na określeniu minimalnej liczby krajów i kontynentów, gdzie dany sport jest uprawiany. I tak, na początku obowiązywania tej klauzuli, za sport „powszechnie uprawiany” uznawano taki, który uprawia się w co najmniej 10 krajach. Potem reguła ta ewoluowała. W latach 1991-2007 za sport „powszechnie uprawiany” w przypadku sportu mężczyzn wynosiła 75 krajów na czterech kontynentach, a w przypadku sportu kobiet – 40 krajów na trzech kontynentach. Obecnie tej regulacji już nie ma, co stworzyło przestrzeń do łatwiejszego debiutu nowych dyscyplin takich jak BMX freestyle, skateboarding, czy wspinaczka sportowa. Szanując każdą z tych dyscyplin i uznając za wartość dodaną do ruchu olimpijskiego, wypełnianie kryterium powszechności uprawiania mogłoby być jednak problematyczne.

Co niezmiernie ważne, również w kontekście darta, każdy sport olimpijski jest reprezentowany przez międzynarodowy organ zarządzający – federację, która odpowiada za zawody w danym sporcie na igrzyskach. Mowa tu np. o FIFA w przypadku piłki nożnej, FIVB (siatkówka), czy IAAF (lekkoatletyka).

Dodatkowo, każdy sport uznany za olimpijski może wejść do programu igrzysk, co do zasady, dopiero siedem lat od decyzji Sesji MKOL – dorocznego spotkania wszystkich członków Komitetu Olimpijskiego. Przykładowo, jeśli w tym roku na Sesji MKOL uznano by darta za sport olimpijski, jego debiut byłby możliwy dopiero w trakcie igrzysk w Brisbane w 2032 roku. Przesunięcie takiej decyzji o dwa lata, wydłużyłoby czas oczekiwania na olimpijskiego darta do igrzysk w 2036 roku.

Gdzie w tym wszystkim dart?

To długie wprowadzenie było niezbędne, aby zrozumieć w jakiej pozycji w kontekście igrzysk olimpijskich znajduje się dart. Na obecną chwilę nie jest uznawany za sport olimpijski.

To, co wpływa na darta w kontekście aspiracji olimpijskich, to samo postrzeganie dyscypliny przez wiele osób. Niestety, dla większości obserwatorów dart cały czas funkcjonuje jako rozrywka barowa – dodatek do piwa i chipsów. Nie traktowany jest jako wymagające fizycznie zajęcie, choć wszyscy wiemy, jak wyczerpujące potrafi być koncentrowanie uwagi na właściwym celu.

Obserwując na co dzień darterskie zmagania widzimy jednak, że obraz darta jako rekreacyjnej zabawy barowej stopniowo ulega zmianie. Coraz większa liczba krajów uznaje darta za pełnoprawną dyscyplinę sportową. Sami darterzy stają się bardziej profesjonalni, a o złożoności i urozmaiceniu ich treningu możemy wielokrotnie przekonać się z licznych wypowiedzi, wywiadów, czy podcastów.

WDF próbuje działać

Zadania wprowadzenia darta na olimpijskie salony podjęła się World Darts Federation (WDF). Bill Hatter, szef WDF, powiedział na początku lipca portalowi Darts Corner, że pandemia zastopowała proces, ale w tym roku federacja chce powrócić do tematu i złożyć odpowiednią aplikację. – Niestety temat wyhamował z uwagi na COVID-19, a dodatkowo od tego czasu MKOL zmienił procedurę aplikacyjną, co de facto cofa nas do początku procesu – stwierdził.

Hater zwrócił również uwagę, że WDF poczyniła już ważne kroki, które mogą wspomóc starania o uznanie darta za sport olimpijski. – Fakt, że jesteśmy pełnoprawnym członkiem AIMS (Alliance of Independent Members of Recognised Sports), a także w pełni poddajemy się kontroli Światowej Agencji Dopingowej WADA, może ten proces wspomóc.

Dodać należy, że AIMS to organizacja zrzeszająca związki sportowe działające w dyscyplinach nie będących dyscyplinami olimpijskimi. Jak czytamy na stronie AIMS: “Celem organizacji jest wzmacnianie poszczególnych dyscyplin sportowych, dzielenie się wiedzą i utrzymywanie ścisłej współpracy z Międzynarodowym Komitetem Olimpijskim (MKOl), tak aby dany sport uzyskał oficjalne uznanie ze strony MKOL”.

Jednym słowem – w darterskim światku temat igrzysk istnieje.

Czy igrzyska potrzebują darta?

To jedno z kluczowych pytań, jakie trzeba zadać. Odpowiedź bynajmniej nie jest jednoznaczna. Tak jak w przypadku wspomnianych na początku zapasów, w ramach dyskusji o programie igrzysk ścierają się w gruncie rzeczy dwie wizje. Przedstawiciele pierwszej stoją na straży zachowania tradycyjnie olimpijskich sportów i niechętnie patrzą na „wynalazki”, które dodawane są do programu igrzysk. Druga grupa upatruje w nowych dyscyplinach szans na dotarcie do nowego grona odbiorców i odświeżenia nieco skostniałego wizerunku igrzysk, gdzie rywalizuje się w sportach, które postronnych widzów interesują raz na cztery lata. Dart, szczególnie teraz, budzi wiele emocji, a oglądalność najważniejszych wydarzeń regularnie przebija kolejne sufity. Czy MKOL stać na to, aby ten fenomen pominąć?

Czy dart potrzebuje igrzysk?

Wydawać by się mogło, że dyscyplina się rozwija, hale są wypełniane kibicami, pojawiają się bohaterowie masowej wyobraźni – wszystko się kręci. Prawda jest jednak taka, że nie ma większej ekspozycji w światowym sporcie niż igrzyska olimpijskie. Jeśli chcemy dotrzeć z naszą ukochaną dyscypliną do nowych odbiorców, zaszczepić w nich miłość do darta, a co najważniejsze: skończyć z jałową dyskusją o tym, czy dart to faktycznie sport – nie ma lepszego sposobu niż olimpijska rywalizacja.

Dart na igrzyskach byłby również wspaniałym motorem napędowym dla WDF, która zdominowana obecnie przez komercyjną PDC mogłaby znaleźć fantastyczną przestrzeń do rozwoju. Naturalnie zrodziłoby to debatę dotyczącą startu zawodników z kartą PDC w igrzyskach. Byłaby ona nieunikniona i z pewnością dostarczyłaby kolejnych interesujących wątków do dyskusji. Niemniej, warto mieć z tyłu głowy, że wizja olimpijskiego finału to niekoniecznie starcie Michaela van Gerwena z Luke’iem Humphriesem z szalejącym tłumem w tle, lecz – być może – przebiegający w ciszy pojedynek Neila Duffa z Leonardem Gatesem, czołowymi graczami WDF.

Dart krok po kroku toruje sobie olimpijską ścieżkę, ale nie ma gwarancji, że proces ten zakończy się sukcesem. Program igrzysk nie jest z gumy, ale w ostatnim czasie darterska społeczność zrobiła bardzo wiele, aby przebić się do masowej świadomości.

Michał Trybusz