ProFit Darterski #1 – Pić czy nie pić? Dart i alkohol

Wydawać by się mogło, że nikt tego badać nie będzie i obracać będziemy się głównie w sferze wpływu na ogólną psychomotorykę. A jednak…

Już trzy dekady temu dwóch naukowców: Reilly i Scott, przeprowadzili eksperyment, w którym podawali średnio-zaawansowanym zawodnikom darta różne dawki alkoholu i oceniali szereg parametrów: w tym stabilność czy dokładność. Jak wyglądało badanie?

Podczas czterech spotkań (w których próbowano zachować podobne warunki) uczestnicy:

• dostawali placebo (w postaci drinka, w którym alkohol był dodany dla smaku, ale dawka była niewystarczająca do wytworzenia mierzalnego stężenia alkoholu we krwi),
• dostawali alkohol (w postaci drinka) w dawce, która doprowadzała do osiągnięcia ~0,02% stężenia alkoholu we krwi (0,2 promila – w prawie karnym to stan „wskazujący na spożycie alkoholu”),
• zachowali trzeźwość (grupa kontrolna),
• dostawali alkohol (w postaci drinka) w dawce, która doprowadzała do osiągnięcia ~0,05% stężenia alkoholu we krwi (0,5 promila – przekroczenie tego poziomu to w prawie karnym już „stan nietrzeźwości”).

Następnie u uczestników przeprowadzano:

• Trzykrotny test, który polegał na balansowaniu na chybotliwej desce przez 30 sekund (do oceny równowagi)
• Trzykrotny test stabilności ręki, w którym uczestnicy utrzymywali specjalną sondę (o średnicy 3,5 mm) w otworze o średnicy 6,5 mm (zadanie polegało na uniknięciu kontaktu z bokami otworu)
• Trzykrotny test koordynacji ruchowej, w której uczestnicy śledzili bodziec świetlny (liczyła się dokładność)
• Ocenę dokładności 75 rzutów (w 3 seriach) do tarczy

Co wykazano?

Dokładność rzutów była najwyższa podczas sesji, w której uczestnicy mieli ~0,02% stężenia alkoholu we krwi, jednak najgorsza, gdy poziom ten wyniósł ~0,05%. Podczas obu sesji, w których etanol pojawiał się we krwi, zanotowano znaczny spadek stabilności rąk. Jak jednak komentują to naukowcy – może się okazać, że alkohol stabilizuje kończynę w kontekstach bardziej konkurencyjnych niż eksperymenty laboratoryjne.

 

Wydaje się więc, że choć niewielka dawka alkoholu (~0,02% stężenie alkoholu we krwi) miała negatywny wpływ na koordynację ręka-oko, pozytywny wpływ miała na rzucanie. Niestety wyższy poziom nietrzeźwości skutkował gorszymi wynikami we wszystkich zadaniach.

Ile trzeba wypić by osiągnąć takie wartości?

To zależy. Od szeregu zmiennych (płci, wieku, masy ciała, tego z czym alkohol był spożyty, genetyki, itd.). W dodatku metabolizm alkoholu to proces ciągły. Wartość ta, po konsumpcji, będzie się więc wahać.

Jednak w dużym uśrednieniu – by osiągnąć ~0,02% stężenie alkoholu we krwi u ~80 kilogramowego mężczyzny, wystarczy już nawet 1 piwo 330 ml o mocy 5,5% (po około 30 minutach od konsumpcji [ale już po mniej niż 2 godzinach, alkohol we krwi prawdopodobnie nie będzie wykrywalny]).

 

Czyli warto pić niewielkie ilości?

To nieco bardziej złożone. Nie możemy alkoholu oceniać jedynie w wymiarze krótkotrwałym.

W ujęciu ogólnym, w kontekście wpływu na elementy psychomotoryczne, po spożyciu alkoholu istnieje wysokie ryzyko wystąpienia szeregu zaburzeń poznawczych, w tym zmniejszenie uwagi, funkcji wykonawczych oraz zwiększonego zmęczenia psychicznego i niepokój.

Przy regularnym spożyciu mogą wystąpić postępujące zmiany w strukturze i funkcjonowaniu mózgu. Długoterminowo alkohol może więc pogarszać nasze zdolności.

 

Jest jeszcze inny problem. Uzależnienie.

Około 17% obecnie regularnie pijących alkohol nadużywa go lub jest od niego uzależnionych. To poważny problem, który wiąże się z utratą kontroli i systematycznym obniżaniem jakości życia. Upośledza funkcjonowanie na poziomie rodzinnym i zawodowym.

U osób uzależnionych, po zaprzestaniu spożywania alkoholu mogą pojawić się objawy odstawienia, w tym problemy fizyczne i psychiczne. Mogą wystąpić zaburzenia funkcji poznawczych i motorycznych. Obserwuje się np. tendencje do zwiększonego drżenia mięśni.

Tak. W konsekwencji braku spożycia.

Problem ten wymaga leczenia, a „niewielkie ilości” zupełnie nie będą rozwiązaniem.

 

To może chociaż „dla zdrowotności”?

No nie szczególnie… Spożywanie alkoholu, szczególnie w dużych ilościach, jest istotnym czynnikiem ryzyka dla wielu problemów zdrowotnych. Zasadniczym problemem wydają się być zaburzenia alkoholowe, lecz już minimalne ilości mogą przyczyniać się do wzrostu ryzyka niektórych chorób.

Alkohol klasyfikowany jest jako rakotwórczy dla ludzi (to jeden z niewielu elementów spożywczych, który jest zaliczany do tej grupy). W szczególności udokumentowany jest związek przyczynowy między spożyciem alkoholu a rakiem jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, wątroby, jelita grubego i żeńskiej piersi, przy czym względne ryzyko rośnie liniowo wraz ze wzrostem spożycia alkoholu.

Dyskusyjny był niekiedy wpływ alkoholu na ryzyko chorób układu krążenia. Lecz i tutaj wykazano, że konsumpcja alkoholu jest w przybliżeniu liniowo powiązana z większym ryzykiem wszystkich podtypów udaru, choroby wieńcowej i niewydolności serca.

„Dla zdrowia” – to słaby argument.

 

Podsumowanie

Alkohol jest dla ludzi, a dart to chcąc nie chcąc często sport barowy, co nierozłącznie wiąże się z kulturą spożywania alkoholu. Chociaż istnieją dowody, które sugerują, że niewielkie jego spożycie może poprawić dokładność rzutów, to biorąc pod uwagę całościowy wpływ alkoholu na zdrowie – warto go ograniczać…

Atmosfera towarzysząca spotkaniom darterskim sprzyja wysokiej konsumpcji, a to przy dużej regularności może zwiększać ryzyko uzależniania, nowotworów, czy zmian strukturalnych mózgu (finalnie – długofalowo prowadząc do gorszych wyników i gorszej kondycji zdrowotnej).

Zdrowy rozsądek w tym obszarze to dobre podejście.

***

AUTOR TEKSTU: Radosław Smolik 

 

Bibliografia:

Reilly T, Scott J. Effects of elevating blood alcohol levels on tasks related to dart throwing. Percept Mot Skills. 1993;77(1):25-26.

Reilly T. Alcohol: Its Influence In Sport And Exercise. Elsevier Science. 1997

National Institutes of Health (US); Biological Sciences Curriculum Study. NIH Curriculum Supplement Series [Internet]. Bethesda (MD): National Institutes of Health (US); 2007. Information about Alcohol.

White AM. What happened? Alcohol, memory blackouts, and the brain. Alcohol Res Health. 2003;27(2):186-96.